Trong bối cảnh biến đổi khí hậu và ô nhiễm môi trường đang trở thành vấn đề cấp bách, xe điện nổi lên như một giải pháp giao thông thân thiện với môi trường. Không chỉ được khuyến khích bởi các chính sách của chính phủ, xe điện còn dần chiếm lĩnh thị trường nhờ chi phí vận hành thấp và công nghệ ngày càng hoàn thiện. Song song với đó, một thị trường ngách cũng bắt đầu phát triển mạnh mẽ – dịch vụ mua, bán xe điện đụng, hay còn gọi là xe điện đã qua tai nạn, va chạm.
Mặc dù còn mới mẻ ở Việt Nam, nhưng ở các quốc gia có thị trường xe điện phát triển như Mỹ, Trung Quốc, Đức, mô hình này đã sớm hình thành và hoạt động sôi nổi. Bài viết này sẽ phân tích chi tiết dịch vụ mua, bán xe điện đụng – từ khái niệm, cách vận hành, lợi ích, rủi ro đến những xu hướng tương lai.
1. Xe điện đụng là gì?
“Xe điện đụng” là cách gọi phổ biến trong dân gian chỉ các loại xe điện đã gặp tai nạn, va chạm, cháy nổ, bị hư hỏng một phần hay toàn bộ. Tùy mức độ hư hại, xe điện đụng có thể:
Còn khả năng sửa chữa, phục hồi và sử dụng lại;
Không thể vận hành nhưng có thể tận dụng các bộ phận, phụ tùng;
Hư hỏng hoàn toàn, chỉ còn giá trị về mặt tái chế linh kiện hoặc khung gầm.
Việc mua bán xe điện đụng chủ yếu được thực hiện bởi các cá nhân, gara, đơn vị thu mua xe cũ hoặc các công ty chuyên về tái chế – với mục đích sửa chữa, tân trang rồi bán lại, hoặc tháo dỡ linh kiện để tái sử dụng.
2. Vì sao dịch vụ mua, bán xe điện đụng phát triển?
2.1. Nhu cầu thị trường tăng cao
Sự phát triển nhanh chóng của xe điện dẫn đến tỷ lệ tai nạn, sự cố của loại xe này cũng tăng theo. Điều này tạo ra một nguồn cung xe điện đụng tương đối dồi dào.
Đồng thời, với giá thành xe điện mới còn cao so với mặt bằng thu nhập của nhiều người, xe điện đụng sau sửa chữa trở thành lựa chọn hợp túi tiền cho nhiều người tiêu dùng. Đây là một điểm tương đồng với thị trường xe xăng cũ đã có từ lâu.
2.2. Giá trị linh kiện xe điện cao
So với xe xăng, xe điện có ít bộ phận chuyển động hơn, nhưng các linh kiện chính như pin, motor điện, hệ thống điện tử điều khiển… lại có giá trị rất cao. Trong một số trường hợp, giá trị pin chiếm tới 30–40% giá trị xe.
Vì vậy, dù xe bị hư hỏng nặng, nhưng chỉ cần pin hoặc motor còn sử dụng được thì đã có thể bán với giá đáng kể. Điều này giúp tăng giá trị thu hồi của xe điện đụng và thúc đẩy thị trường mua bán.
2.3. Cơ hội cho doanh nghiệp tái chế
Các công ty chuyên về tái chế, sửa chữa xe điện nhìn thấy trong thị trường xe đụng cơ hội khai thác linh kiện, giảm chi phí nhập khẩu phụ tùng mới và tận dụng vật liệu quý trong pin như lithium, nickel, cobalt.
3. Quy trình mua, bán xe điện đụng
3.1. Đối với người bán
Người sở hữu xe điện bị đụng thường tìm đến các kênh như:
Trang rao vặt online (Chotot, Facebook Marketplace…)
Các gara, đơn vị sửa chữa
Doanh nghiệp thu mua xe cũ
Giá cả thường được định giá dựa trên mức độ hư hỏng, model xe, năm sản xuất, và linh kiện còn hoạt động được.
3.2. Đối với người mua
Người mua có thể là:
Cá nhân muốn sở hữu xe điện giá rẻ
Gara, kỹ thuật viên sửa xe để bán lại
Công ty tái chế, tháo linh kiện
Các startup trong lĩnh vực xe điện hoán cải, độ chế
Họ thường mua xe đụng với giá thấp, sửa chữa hoặc tái sử dụng linh kiện để tạo ra giá trị cao hơn.
4. Lợi ích của dịch vụ mua, bán xe điện đụng
4.1. Tối ưu hóa tài nguyên
Việc thu mua và tái sử dụng linh kiện xe điện đụng giúp hạn chế rác thải công nghiệp, giảm khai thác tài nguyên thiên nhiên phục vụ sản xuất mới.
4.2. Tạo cơ hội tiếp cận xe điện giá rẻ
Không phải ai cũng đủ khả năng tài chính để sở hữu một chiếc xe điện mới. Xe điện đụng sau sửa chữa là lựa chọn hợp lý cho những người có thu nhập trung bình, đặc biệt là sinh viên, người lao động.
4.3. Mở ra ngành nghề mới
Sự phát triển của dịch vụ này kéo theo nhu cầu về kỹ thuật viên sửa xe điện, đơn vị logistics vận chuyển xe hư, cơ sở tái chế pin… tạo việc làm và mở rộng hệ sinh thái công nghiệp phụ trợ.
5. Rủi ro và thách thức
5.1. Thiếu tiêu chuẩn đánh giá
Hiện chưa có quy chuẩn rõ ràng về việc phân loại, định giá xe điện đụng. Điều này khiến việc mua bán thiếu minh bạch, dễ dẫn đến tranh chấp.
5.2. Rủi ro về an toàn
Nếu việc sửa chữa, hoán cải xe điện đụng không được thực hiện đúng kỹ thuật, người dùng có thể đối mặt với nguy cơ cháy nổ, chập điện hoặc tai nạn do lỗi kỹ thuật.
5.3. Pháp lý chưa rõ ràng
Luật pháp ở nhiều nước, trong đó có Việt Nam, chưa có quy định cụ thể về việc tái sử dụng pin xe điện đã qua sử dụng, hay việc đăng kiểm xe sau tai nạn, sửa chữa sâu.
5.4. Khó kiểm tra chất lượng pin
Pin là bộ phận quan trọng và đắt tiền nhất của xe điện, nhưng hiện nay chưa có công cụ phổ biến để người mua xe đụng có thể đánh giá chính xác mức độ chai pin hay khả năng còn sử dụng được.
Việt Global, đơn vị tiên phong tại Việt Nam, chuyên thiết kế và thi công công viên nước, khu vui chơi giải trí và công viên chủ đề với các dự án nổi bật như VinWonders Cửa Hội, VinWonders Grand Park, AquaBay Ocean Park 3. Hợp tác cùng VinGroup, TNR, BIMGroup, chúng tôi tạo nên không gian giải trí đẳng cấp. Liên hệ: 0925070666 ngay để được tư vấn thêm.
